Op weg naar Sparta

Op weg naar Sparta

Zaterdag zijn we vroeg op pad gegaan om via Kalamata naar Sparta te rijden.
Ik had in onze informatieve en betrouwbare reisgids van Henk Buma gelezen dat de zaterdagmarkt van Kalamata zeer de moeite waard moest zijn. Maar liefst 450 kramen in het totaal vormden de ‘Agora Kalamatis’. We zijn er langsgereden en hebben de overdekte markthallen van zeer dichtbij kunnen bewonderen. Er was echter geen parkeerplaats te vinden die ruim genoeg was voor onze ‘636-er’, dus zijn we maar doorgereden. Dit gekrioel van mensen (soms met karretjes meloenen o.i.d.) en auto’s was niet bepaald een pretje!

Voordat we de tolweg op draaiden, hebben we in een nog zeer authentiek Grieks dorpje, Leika geheten, een kopje Griekse koffie gedronken. Erg leuk en zoals gewoonlijk zaten er alleen maar oude mannetjes op het terras druk te  ‘ouwehoeren’ met elkaar.
Na een tweede stop voor een ‘gewone cappuccino’ heb ik maar de stoute schoenen aangetrokken en ben ik achter het stuur gekropen. Het was een heerlijk rustige weg, dus durfde ik het wel aan (voor een kilometer of twintig-;).

Tegen enen arriveerden we op Camping Paleologio. Het is een rustige, sterk verouderde camping met ruime plekken. Er staan nog slechts twee andere campers. We hebben de middag gebruikt om wat huishoudelijke klusjes te doen en – uiteraard – de cryptogram uit de Trouw van zaterdag te maken.
Morgen willen we ons boeltje weer bij elkaar rapen om de archeologische site van Sparta bekijken.

Hierbij alvast wat wetenswaardigheden over onze volgende bestemming.
Sparta is ca. 1000 v.Chr. gesticht door de Doriërs, een nogal ruig volkje op weg naar het zuiden. Later onderscheidde men naast de Spartanen (de nakomelingen van de Doriërs, die de heersende klasse vormden)  de werkenden (perioiken) en de slaven (heloten). Twee koningen leidden het leger en het stadsbestuur was toevertrouwd aan zogenaamde eforen. De strenge regels die in Sparta heersten, waren in 676 v. Chr. opgesteld door de wetgever Lykurgos. In deze wetten was nauwelijks plaats voor individuele vrijheid. De zogenaamde Spartaanse opvoeding hield in dat jongetjes van zeven jaar oud al bij hun ouders weggehaald werden om met een soldatentraining te beginnen. Hierbij waren loyaliteit en discipline de belangrijkste deugden.
Als ik denk aan onze vijf kleinzoons, allemaal  in de leeftijd van 7-10 jaar, kun je je nauwelijks voorstellen dat kinderen al zo jong het huis uit moesten.
Voor meisjes golden andere regels. Zij mochten wat langer thuis blijven, maar ook zij kregen van hun moeder een strenge opvoeding met veel seksuele vrijheden. Dat dan weer wel! 

Één van de bekendste gevechten uit de Oudheid is de Slag bij Thermopylae uit 480 v. Chr. Bij het beschermen van de pas tegen de Perzen onder leiding van Xerxes de Grote sneuvelden alle Spartanen op één na. Gevangen genomen worden gold immers als oneervol. Een soldaat keerde met of op zijn schild terug.
Vlakbij de pas staat een gedicht ter ere van de gesneuvelde Spartanen:
“Wandelaar, komt ge naar Sparta,
Meldt dan daar dat ge ons zag
Standvastig gesneuveld
Gelijk de Wet het ons voorschreef.”

Vanuit de mythologie kennen we Sparta overigens het beste als de woonplaats van koning Menelaos, de broer van koning Agamemnon. Menelaos was getrouwd met Helena, naar het schijnt de mooiste vrouw uit de oudheid. Zij werd geschaakt door Paris en om haar is de Trojaanse Oorlog begonnen. Deze strijd wordt uitgebreid verteld door Homerus in zijn wereldberoemde boek de Ilias. Pas als na tien jaar de strijd beslist is, keren Menelaos en Helena terug naar Sparta. De tombe van Menelaos is  – naar de overlevering – hier vlakbij te vinden in het dorpje Skoura. 

Morgen vertel ik meer over onze ervaringen in Sparta zelf. Nu vond ik het heerlijk om weer even in die oude verhalen die wij bij het vak Grieks hebben moeten lezen, te duiken. Herodotus die in zijn Historiën over de diverse Perzische Oorlogen vertelt en Homerus met zijn Ilias en Odyssee! Het moderne Griekenland  getuigt er overal van!